Autorka gościnna: Anna Nilsson Spets
Choć uwielbiam pola tulipanów w Holandii, wiosenne kwitnienie jabłoni w Limburgii i często marzę o polach lawendy w Prowansji, chciałabym zobaczyć pola szafranu w Iranie.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_saffron-2824330_1280-1024x684.jpg.webp)
Już 6000 lat temu szafran był wspominany na glinianych tabliczkach z Mezopotamii, części świata, w której obecnie znajduje się mniej więcej południowy/środkowy Irak, części Iranu, Syrii i Turcji. Wspomniany w Biblii i sławiony w Iliadzie, mówi się, że Kleopatra zażywała kąpieli szafranowych.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa7-1-1024x768.jpg.webp)
Jest to najdroższa przyprawa na świecie, zbierana ręcznie, a wyrywanie słupków ze środka krokusa szafranowego wymaga cierpliwości i zręcznych palców.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_saffron-4562091_1280-684x1024.jpg.webp)
95 procent światowego szafranu uprawia się w Iranie, a resztę w Indiach, Grecji i Hiszpanii. I tak, krokusy szafranowe można uprawiać również w Szwecji!
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa9-768x1024.jpg.webp)
Krokus szafranowy, Crocus sativus, to fioletowa roślina cebulowa kwitnąca jesienią. Nie rośnie dziko i został stworzony w wyniku mutacji i sztucznej pracy. Istnieje dziko kwitnący gatunek o podobnych cechach.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa3-1024x768.jpg.webp)
Do wyprodukowania JEDNEGO kilograma szafranu potrzeba 150 000 słupków; kilogram szafranu średniej jakości kosztuje około 1 000 EUR.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa1-1024x768.jpg.webp)
Cena zależy od koloru, smaku i aromatu, a ponadto istnieje międzynarodowy standard jakości, który jest przestrzegany. Prawdziwi profesjonaliści oceniają szafran za pomocą zmysłów: oczu, nosa, ust.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa2-1024x768.jpg.webp)
Szafran zawsze był oszukiwany, mieszany z płatkami nagietka, krokoszem barwierskim i kurkumą. Szafran i kurkuma mogą być używane do gotowania, aby dodać koloru, ale zdecydowanie nie smaku. Dodawanie cukru i soli może być również dodawane w celu oszukania wyższej wagi.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_carthamus-tinctorius-321192_1280-1024x680.jpg.webp)
W średniowieczu Wenecja i Norymberga były głównymi ośrodkami handlu szafranem, specjalni inspektorzy sprawdzali produkt, a jeśli był podrobiony, skazywano cię na surową karę, w najgorszym przypadku zakopywano żywcem lub palono na stosie wraz z podrobionymi produktami.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa5-1024x768.jpg.webp)
Samo słowo szafran pochodzi od perskiego zafaran = żółknąć.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa4-1024x768.jpg.webp)
Szafran jest silnie kojarzony ze świętami Bożego Narodzenia, Szwedzi uwielbiają jego wszy koty lub lussebullar! Inne starsze i lokalne nazwy tych złocistożółtych bułeczek to lussekuse lub dövelskatt.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa8-768x1024.jpg.webp)
Dlaczego nazywa się to "lussekatt"? Legenda mówi, że diabeł pod postacią kota dawał dzieciom lanie, podczas gdy Jezus pod postacią dziecka dawał dzieciom bułeczki, zabarwione szafranem, aby trzymać diabła z daleka. Diabeł chronił światło. A słowo lusse prawdopodobnie odnosi się do Lucyfera, diabła.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_devil-2374369_1280-683x1024.jpg.webp)
Jeśli jesteś na Wyspie Bogów, musisz oczywiście zjeść szafranowy naleśnik z dżemem z jagód łososia, mniam, jakie dobre. Kiedyś było to danie spożywane po Bożym Narodzeniu, kiedy było robione z resztek puddingu ryżowego.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_usd-67411_1280-1024x768.jpg.webp)
Barwienie chleba szafranem to tradycja ze Szwecji, Norwegii i Finlandii, sposób na wniesienie odrobiny światła i ciepła w najciemniejszym okresie roku.
Inne kraje i kultury mają swoje tradycje, francuskie bouillabaisse, włoska paella i, jako składnik, wiele potraw z odległych krajów.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_spanish-paella-8850419_1280-1024x682.png.webp)
Przez tysiące lat był również używany jako barwnik do tkanin i wełny.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_buddhist-1807526_1280-1024x680.jpg.webp)
W średniowieczu nasze szwedzkie klasztory szeroko stosowały szafran, zarówno jako produkt jadalny, jak i lekarstwo. Szafran był słynną rośliną leczniczą, uważaną za lekarstwo na dżumę i trąd, a nawet na alkohol!
Ciocia Anna radzi jednak uważać ze spożyciem szafranu (i alkoholi), maksymalna zalecana dzienna dawka to 1,5 grama, szafran jest w rzeczywistości toksyczny przy wyższym spożyciu.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_schnapps-4209742_1280-1024x682.jpg.webp)
Umiarkowanie jest cnotą.
![](https://www.freedomtravel.se/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/2024/12/batch_sa6-1024x768.jpg.webp)
Czy pies ma szafran na głowie?
Bea Gielen mówi:
Piszesz piękne i ciekawe artykuły Anna. Miło się czyta.
11 grudnia 2024 r. - 10:28
Anna Nilsson mówi:
Dziękuję Bea, cieszę się, że to przeczytałaś.
11 grudnia 2024 r. - 12:14
Lillan Child mówi:
Ciekawie się czyta o szafranie. Chciałabym spróbować tak uprawiać krokusy i może uda mi się wyprodukować choć gram szafranu :)
12 grudnia 2024 r. - 0:30
Anna Nilsson Spets mówi:
Cebulki są zwykle dostępne w asortymencie jesiennym. Może po kilku latach... Dzięki za przeczytanie i powodzenia.
12 grudnia 2024 r. - 16:51