Menu Zamknij

Fakty o Gruzji - 30 rzeczy, których (być może) nie wiesz

Reklama

Fakty o Gruzji! Kraj Gruzji z roku na rok staje się coraz bardziej popularnym celem podróży turystycznych. Jednak wiele osób wciąż wie stosunkowo niewiele o tym pięknym kraju na Kaukazie. Udaliśmy się do Gruzji pod koniec 2024 roku i odbyliśmy podróż po kraju. Teraz zebraliśmy 30 interesujących faktów, których (być może) nie wiedziałeś o Gruzji.

Tweet
Udostępnij
Udostępnij
Pinezka
Udostępnij
Udostępnij

Spis treści

Fakty o Gruzji

Gruzini nazywają swój kraj "Sakartvelo". Znajdziesz tu stolicę Tbilisi, majestatyczne szczyty, zapierające dech w piersiach widoki, średniowieczne klasztory, historyczne regiony winiarskie i przyjaznych ludzi. Kraj oferuje dużą różnorodność - od ośrodków narciarskich na północy po subtropikalny klimat z palmami nad Morzem Czarnym.

Czy Gruzja leży w Azji czy w Europie?

Gruzja znajduje się na Kaukazie, granicząc z Turcją, Armenią, Azerbejdżanem i Rosją. Geograficznie kraj ten leży na granicy Azji i Europy, ale ze względów historycznych i politycznych jest zwykle uważany za część Europy Wschodniej.

Kilka krótkich faktów o Gruzji

  • Gruzja jest niezależną republiką z prezydentem.
  • Gruzja była wielokrotnie najeżdżana na przestrzeni dziejów, anektowana przez Imperium Rosyjskie i wchłonięta przez Związek Radziecki.
  • Stolica Tblisi została trzykrotnie spalona przez Czyngis-chana.
  • Mtskheta była stolicą historycznego Królestwa Kartli od III wieku p.n.e. do V wieku n.e..
  • Możesz jeździć na nartach w Gudauri na Kaukazie, gdzie najwyższy wyciąg zawiezie Cię na wysokość 3279 metrów nad poziomem morza.
  • Przez Gruzję przebiegał Jedwabny Szlak, którym handlowano przez około 2000 lat.
  • Podnoszenie ciężarów i zapasy to dwa najpopularniejsze sporty w Gruzji. Również rugby, w którym Gruzja zajmuje 11. miejsce na świecie.
  • Jeśli rozmawiasz z Gruzinem, istnieje duża szansa, że ma na imię Giorgi, na cześć świętego Jerzego, patrona Gruzji.
  • Lari gruzińskie jest oficjalną walutą Gruzji i oznaczane jest skrótem GEL.

1) Gruzja jest krajem prawosławnym

Gruzja była jednym z pierwszych krajów, które przyjęły chrześcijaństwo, które stało się religią państwową w 337 roku. Prawosławni chrześcijanie obchodzą zarówno Wielkanoc, jak i Boże Narodzenie, ale na różne sposoby w porównaniu z innymi religiami chrześcijańskimi. Na przykład oba święta obchodzone są około dwa tygodnie później niż w protestantyzmie i katolicyzmie.

2. w Uplistikhe znajduje się miasto-jaskinia

Uplistsikhe, co dosłownie oznacza "Twierdza Pana", była niegdyś domem dla około 20 000 mieszkańców. To imponujące jaskiniowe miasto we wschodniej Gruzji, około dziesięciu kilometrów na wschód od Gori, jest jedną z najstarszych osad miejskich w kraju.

Chociaż Uplistsikhe nie jest jeszcze oficjalnym miejscem światowego dziedzictwa UNESCO, znajduje się na wstępnej liście, co oznacza, że jest nominowane do przyszłego uznania. Miasto było zamieszkane od wczesnej epoki żelaza do późnego średniowiecza i było strategicznie położone w starożytnym Królestwie Kartli.

3) Gruzja ma pasmo górskie Kaukazu

Góra Kazbek, znana również jako Kazbegi lub Mkinvartsveri, jest trzecią najwyższą górą Gruzji i ósmą najwyższą na Kaukazie. Okoliczny krajobraz znajduje się na wysokości około 1 800 metrów, podczas gdy szczyt osiąga około 5 054 metrów.

Kazbek jest szczególnie znany z mitologii greckiej, gdzie mówi się, że jest to miejsce, w którym Prometeusz został przykuty za karę za danie ludziom ognia. Orzeł nieustannie wydziobywał mu wątrobę, ale według legendy został uwolniony przez Heraklesa, który zestrzelił orła strzałą.

4. W Gruzji występuje ponad 500 różnych odmian winogron.

W Gruzji występuje ponad 500 różnych odmian winorośli. Stanowi to prawie jedną czwartą światowych odmian winorośli, w tym zagrożonych winorośli występujących nigdzie indziej na świecie, jak tylko w Gruzji.

6. pierwsi Europejczycy prawdopodobnie mieszkali w Gruzji

Pierwsi Europejczycy prawdopodobnie mieszkali w Gruzji. Hipotezę tę potwierdzają odkrycia archeologiczne we wschodniej Gruzji, gdzie znaleziono najstarsze szczątki Europejczyków. Ludzie ci nazywani są Homo Georgicus. Najstarsze ludzkie czaszki na Kaukazie, należące do pary liczącej 1,8 miliona lat, zostały znalezione podczas ekspedycji archeologicznej w Dmanisi. Są one postrzegane jako ważne ogniwo łączące afrykańskich i europejskich przodków.

Fakty o Gruzji

7) Mtscheta była starą stolicą

Mtscheta jest dziś małym miasteczkiem liczącym około 7 000 mieszkańców, ale jego znaczenie historyczne jest ogromne. Była to niegdyś stolica starożytnego królestwa Kartli i miejsce, w którym chrześcijaństwo zostało ogłoszone oficjalną religią Gruzji w III wieku.

Jako jedno z najstarszych miast w kraju, Mtscheta jest domem dla kilku zabytków, w tym wspaniałej XI-wiecznej katedry Svetitskhoveli. Bogate dziedzictwo kulturowe miasta sprawiło, że jego historyczne budynki zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

W Mtscheta można również odwiedzić klasztor Jvari, nadal uważany za najświętsze miejsce w Gruzji. Z klasztoru roztacza się widok na miasto i imponujące spotkanie rzek Aragvi i Mtkvari.

8) Fakty o stolicy Tblisi, których możesz nie znać?

  • W centrum Tbilisi znajduje się przechylona dzwonnica, która dwa razy dziennie odgrywa mini teatrzyk kukiełkowy wychodzący z wieży.
  • Tblisi oznacza gorący po gorących źródłach w stolicy.
  • Tblisi posiada trzy kolejki linowe, a czwarta zostanie uruchomiona w 2025 roku.
  • Tutaj znajduje się metro, które zostało ukończone w 1966 roku.
  • W mieście znajduje się spektakularny Most Pokoju, który przecina rzekę Mtkvari.
  • W centrum stolicy, na wzgórzu, znajduje się 20-metrowy posąg gruzińskiej matki Kartlis Deda. W jednej ręce niesie miskę wina, aby powitać swoich przyjaciół, a w drugiej miecz, aby ostrzec swoich wrogów.
  • W kilku restauracjach wieczorami podczas kolacji odbywają się tradycyjne gruzińskie tańce ludowe. Wspaniała rozrywka, ale rezerwuj z wyprzedzeniem!

9. Georger świętuje dwa nowe lata

W Gruzji są dwa święta noworoczne. Gruzini świętują Nowy Rok 31 grudnia, podobnie jak większość reszty świata. Obchodzą również prawosławny "stary" Nowy Rok, który przypada 14 stycznia, po prawosławnym Bożym Narodzeniu.

Czas na imprezę! Zdjęcie z banku zdjęć.

10. Najgłębsza jaskinia na świecie znajduje się w Gruzji

Jaskinia Verkhovkina w Abchazji w Gruzji jest najgłębszą jaskinią na świecie. Znana jest również jako podziemny Everest. Do tej pory naukowcy zmierzyli głębokość 2212 metrów, ale uważa się, że jaskinia jest jeszcze głębsza. Wejście do jaskini prowadzi przez pionowy szyb o szerokości zaledwie 1 metra i głębokości 60 metrów. Na głębokości 1710 metrów znajdują się podziemne wodospady, jeziora i duża sala.

Obraz z banku zdjęć, aby zilustrować poczucie głębi.

11. Gruzja ma trzy szczyty górskie powyżej 5000 metrów.

Najwyższą górą w Alpach jest Mont Blanc o wysokości 4804 metrów, a w Szwajcarii, Austrii, Francji i we Włoszech nie ma gór wyższych niż 5000 metrów. W Gruzji znajdują się trzy szczyty o wysokości pięciu tysięcy metrów. Z wysokością 5203 metrów, Shkhara jest najwyższym szczytem w Gruzji, a następnie Dzjanga z wysokością 5058 metrów. Obie góry znajdują się w Swanetii. Trzeci, liczący 5047 metrów, jest szczyt góry Kazbek.

12. najwyżej położone wioski w Europie znajdują się w Gruzji

Gruzja jest domem dla najwyżej położonej stale zaludnionej wioski w Europie, położonej na wysokości 2 345 metrów. Jest to wioska Tusheti, położona u podnóża góry Shkhara w paśmie górskim Kaukazu. Odwiedziliśmy górską wioskę Juta w Kasbegi w północnej Gruzji, położoną na wysokości 2200 metrów.

13. w mieście SIGHNAGHI znajdują się mury twierdzy i wiele wież.

Nie jest tak długa jak chińska, ale jest również bardzo stara i bardzo malownicza. Sighnaghi, perła Kachetii, znajduje się 110 kilometrów od Tbilisi. Miasto otoczone jest czterokilometrowym murem fortecznym z 23 wieżami i sześcioma bramami, zbudowanym w latach siedemdziesiątych XVII wieku. Co ciekawe, każda wieża twierdzy została nazwana na cześć najbliższej wioski, aby mieszkańcy mogli się ukryć w razie niebezpieczeństwa. Sighnaghi jest również nazywane "miastem miłości"

14) Gruzja ma 4 obiekty światowego dziedzictwa UNESCO

Gruzja posiada cztery obiekty światowego dziedzictwa UNESCO, jeden przyrodniczy i trzy kulturowe.

  • Wpisany na listę dziedzictwa UNESCO obszar "Colchic Rainforests and Wetlands" obejmuje cztery chronione parki. Trzy z tych parków - Park Narodowy MtiralaObszar chroniony Kobuleti oraz Obszar chroniony Kintrishi- znajduje się w Adżarii, a punktem wyjścia dla nich wszystkich jest Batumi nad Morzem Czarnym.
  • Zabytki historyczne w Mtscheta, z katedrą Svetitskhoveli.
  • Imponujący kompleks katedralny znany jako klasztor Gelati.
  • Górna Swanetia jest chroniona przez UNESCO.

Ponadto gruzińskie tańce ludowe są chronione jako niematerialne dziedzictwo światowe. Specjalnością tego tańca jest technika "topoint" - taniec na palcach w cienkich skórzanych butach!

Fakty o Gruzji

15. Bordzjomi to miasto uzdrowiskowe z dużym parkiem narodowym

Klasyczny Uzdrowiska Bordzjomi to oaza spokoju, w której życie toczy się wokół relaksu. Można tu spacerować po bujnych parkach, pić bogatą w minerały wodę źródlaną, pływać w łaźniach siarkowych lub korzystać z zabiegów spa.

Budowa łaźni i budynków rozpoczęła się w latach trzydziestych XIX wieku, a dzięki łagodnemu klimatowi, leczniczym źródłom i otaczającym lasom, Bordzjomi szybko stało się popularnym ośrodkiem wypoczynkowym dla arystokracji. Dziedzictwo to przetrwało do dziś, odzwierciedlając się w eleganckich willach i zabytkowej architekturze miasta.

Tuż za Bordżomi rozciąga się Park Narodowy Borjomi-Kharagauli - jeden z największych w Gruzji. Jest bogaty w dziką przyrodę, z 64 gatunkami ssaków, z których 11 jest unikalnych dla Kaukazu. Ponadto park jest domem dla aż 217 gatunków ptaków, co czyni go doskonałym miejscem dla miłośników przyrody i obserwatorów ptaków.

16. Gruzja jest kolebką wina z 8000-letnią historią.

Gruzja to wyjątkowy kraj, w którym kultura winiarska od wieków jest ściśle związana z tradycjami jego mieszkańców. To właśnie z Gruzji winiarstwo zawędrowało później do Egiptu i Grecji. Wiele odmian winorośli uprawianych w Europie i Azji pochodzi z Gruzji, a nawet samo słowo "wino" pochodzi od gruzińskiego słowa "gvino".

Ponad 8000 lat temu starożytni Gruzini zdali sobie sprawę, że jeśli ukryją winogrona pod ziemią na zimę, na wiosnę będą mogli cieszyć się czymś mocniejszym niż sok owocowy. Ta historyczna metoda produkcji wina, która jest nadal stosowana we współczesnej Gruzji, wykorzystuje duże gliniane naczynia zwane qvevri (kvevri). Kadzie mogą pomieścić do 5000 litrów każda.

Winiarze ładują zmiażdżony moszcz winogronowy do tych naczyń w kształcie jajka, a następnie zakopują je pod ziemią. Naturalne podziemne temperatury ułatwiają proces fermentacji, który trwa do 6 miesięcy. Najlepszym miejscem do poznania winiarskiego dziedzictwa Gruzji jest obszar Kachetia, a jego głównym miastem jest Telavi.

17. Gruzja ma wiele winnic

Gruzja od dawna była krajem winiarzy, a wino zawsze znajdowało się w centrum gruzińskiej gospodarki. Dziś gruzińscy winiarze nadal produkują czerwone, półczerwone, białe, różowe, musujące i bursztynowe wina przy użyciu tradycyjnych metod. Skórki po zakończeniu fermentacji są również wykorzystywane do produkcji napoju spirytusowego chacha.

18. jedzenie w Gruzji jest bardzo dobre

Istnieje wiele dobre jedzenie w Gruzji. Jednym z najbardziej znanych dań jest chinkali. Są to pierogi z różnymi nadzieniami składającymi się zazwyczaj z mięsa, sera, ziemniaków lub grzybów z dodatkiem ziół.

Kolejną rzeczą, której nie można przegapić, jest puri (chleb) i chatjapuri (chleb serowy). Najciekawszą rzeczą do spróbowania jest adzjarisk chatjapuriwytwarzany w regionie Adjara. Ten chleb serowy ma kształt łódki i jest wypełniony nie tylko serem, ale także jajkiem. Podczas jedzenia miesza się ser i jajko z masłem, a następnie je rękami, łamiąc chleb.

Innym daniem, którego warto spróbować jest kharchowolno gotowany gulasz mięsny z pomidorami, mielonymi orzechami włoskimi, przyprawami i aromatycznymi ziołami.  

19. pomarańczowo-bursztynowe wino pochodzi z Gruzji

Winiarstwo jest częścią tożsamości narodowej Gruzji, a kraj ten jest szczególnie znany z tak zwanego "bursztynowego wina", które można również nazwać "winem pomarańczowym". Kolor i pełny smak tego wina wynika z faktu, że używane są całe winogrona, skórka i wszystko inne. Bursztynowe wino jest nadal wytwarzane w tradycyjny sposób, poprzez przechowywanie go w terakotowych urnach zwanych qvevri, które są zakopane pod ziemią.

20. Gruzini lubią grać kierowców Formuły 1

Może nie są to "fakty o Gruzji", ale warto wspomnieć o kulturze jazdy w Gruzji. Jeździliśmy w wielu wymagających miejscach na świecie - takich jak Włochy i Nairobi - ale jazda w Gruzji przenosi ją na zupełnie nowy poziom. Wiele osób wyprzedza przez cały czas, nawet na zakrętach bez widoczności, więc trzeba uważać. Ale jest pięknie! Przeczytaj więcej o jeździe samochodem w Gruzji tutaj.

W wielu samochodach w Gruzji brakuje jakiejś części...

21. język Gruzji jest wyjątkowy

Gruzja to 3,8-milionowy kraj z własnym językiem. Gruziński ma swój własny 33-literowy alfabet, uważany za oparty na języku aramejskim używanym w czasach Jezusa. Unikalny gruziński alfabet można opisać jako piękny i kręty.

W porównaniu z językami indogermańskimi, z którymi często jesteśmy najbardziej zaznajomieni, język gruziński ma pewne osobliwości. Na przykład, nie ma wielkich i małych liter. Nie istnieją również rodzaje gramatyczne, takie jak męski, żeński czy nijaki. Wiele kolejnych spółgłosek może być trudnych do wymówienia dla obcokrajowców, na przykład w nazwie gruzińskiego miasta Mtscheta.

Fakty o Gruzji

22. Gruzja jest również nazywana "krainą tysiąca wież".

Region Swanetii znajduje się w północno-zachodniej Gruzji. Na całym obszarze ludność zbudowała średniowieczne wieże, przypominające domy mieszkalne. Pierwotnie przeznaczone jako wieże obronne dla każdej rodziny, można je znaleźć w Mestii i Ushguli wokół pasma górskiego Kaukazu.

23. Józef Stalin urodził się w Gruzji

Radziecki dyktator Józef Stalin urodził się jako Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili w gruzińskim mieście Gori. Dziś można zobaczyć dom, w którym Stalin spędził wczesne lata życia, a w pobliżu znajduje się Muzeum Stalina.

Po odzyskaniu niepodległości wiele pomników Stalina zostało zburzonych, ale kilka z nich pozostało. Chociaż Stalin jest często postrzegany jako tyran, który przeprowadził brutalne czystki, jest on również postrzegany jako wielka postać historyczna. Podczas wizyty w muzeum można również obejrzeć kuloodporny wagon kolejowy Stalina, którym podróżował po całym świecie.

24. bracia Nobel mają własne muzeum w Gruzji

I Batumi nad Morzem Czarnym znajduje się muzeum o intrygującej nazwie Muzeum Technologiczne Braci Nobel w Batumiktóra ma szczególny związek z nami, Szwedami. Ludvig i Robert Nobel byli braćmi bardziej znanego Alfreda Nobla i wspólnie założyli rosyjską firmę naftową Branobel. Robert Nobel przypadkowo odkrył ropę naftową w Baku, w dzisiejszym Azerbejdżanie, co położyło podwaliny pod odnoszący sukcesy przemysł naftowy.

Początkowo ropa była transportowana pociągiem do portów w Batumi, ale po pewnym czasie bracia wpadli na pomysł, aby transportować ropę 835-kilometrowym rurociągiem do specjalnie zbudowanych łodzi na Morzu Czarnym.

25. Gruzini nazywają swój kraj Sakartvelo

Gruzini nazywają swój kraj Sakartvelo. Pochodzenie nazwy kraju w języku angielskim jest niejasne. Jedna z teorii wskazuje na średniowiecze, kiedy to chrześcijańscy krzyżowcy przetoczyli się przez ten region w drodze do Ziemi Świętej. W tym czasie była to część Imperium Perskiego, a ludzie tutaj byli znani jako "Gurj". Byli oni również wyznawcami świętego Jerzego. Teoria głosi, że krzyżowcy nawiązali do tego i nazwali tę krainę Gruzją.

Złoty posąg świętego zabijającego smoka dominuje na centralnym placu Tbilisi. Jest on również patronem Gruzji, a flaga narodowa z jego czerwonym krzyżem na białym tle jest wszędzie.

26. religia jest większa niż największa w Gruzji

Podczas gdy w wielu krajach europejskich w ostatnich dziesięcioleciach liczba zgromadzeń religijnych spadła, Kościół prawosławny w Gruzji kwitnie. Ponad 80% Gruzinów twierdzi, że należy do kościoła, a jego głowa, patriarcha Ilia II, jest zdecydowanie najbardziej szanowaną osobą publiczną.

27. Gruzini uwielbiają przyjmować gości

W Gruzji uważają gości za dar od Boga. Uwielbiają imprezować i nie jest niczym niezwykłym mieć ponad setkę gości. Podczas organizowania "supry" (tradycyjnej gruzińskiej uczty), goście są witani z otwartymi ramionami, a "tamade" (toastmaster) dba o to, abyś był dobrze bawiony.

28. można pływać w łaźni siarkowej w Tblisi

Woda termalna pod ulicami miasta jest powodem, dla którego Tbilisi istnieje. Według legendy, król Vachtang Gorgasali w IV wieku postanowił zbudować tu swoją stolicę po zastrzeleniu ptaka podczas polowania, który wylądował w gorącym źródle. Dziś większość podziemnych łaźni można znaleźć w dzielnicy Abanotubani, obszarze rozpoznawalnym dzięki unikalnym ceglanym kopułom i wszechobecnemu zapachowi siarki.

Fakty o Gruzji

29. w Batumi znajdziesz palmy i drapacze chmur

Batumi jest stolicą Autonomicznej Republiki Adżarii, części Gruzji, nad Morzem Czarnym. Jest to drugie co do wielkości miasto po stolicy, Tbilisi, i ważne miasto portowe. Gruzini przyjeżdżają tu na wakacje i łatwo zrozumieć dlaczego. Znajdziesz tu subtropikalny klimat i mieszankę dużych zielonych parków, zabytkowych budynków, palm, plaż i drapaczy chmur.

Att göra i Batumi

Bulwar Batumi ma 7 km długości i biegnie wzdłuż całego wybrzeża z pięknymi rzeźbami, ogrodem japońskim, ogromnymi parkami, kioskami, restauracjami, specjalnymi budynkami i przystanią.

W Miracle Park znajduje się 8-metrowa rzeźba "Ali & Nino", przedstawiająca kobietę i mężczyznę. Porusza się powoli i co 10 minut spotykają się i przechodzą przez siebie - symbol miłości bez względu na narodowość i religię, między muzułmaninem Ali i chrześcijanką Nino.

W Batumi znajduje się również Stare Miasto, Dzielnica Turecka, Batumi Piazza i wielki Plac Europy z posągiem Medei, symbolizującym starożytne królestwo Kolchidy.

Na obrzeżach Batumi znajduje się duży i piękny ogród botaniczny z widokiem na Morze Czarne, z kwiatami i drzewami z całego świata.

30. na Kaukazie jest "Gruzińska droga wojskowa"

"Gruzińska Droga Wojenna to niezwykle dramatyczna i piękna droga. Droga ta rozciąga się od stolicy Tbilisi w kierunku Kazbegi (Stepantsminda). Jednak zdjęcia, które zwykle widzisz, pochodzą głównie z najbardziej wysuniętej na północ części drogi, między Ananuri i Kazbegi.

Powoli droga wznosi się coraz wyżej i zaczyna być widać ośnieżone góry. Na Gruzińskiej Drodze Wojskowej mijamy ośrodek narciarski Gudauri, a następnie Pomnik Przyjaźni Gruzińsko-Rosyjskiej, który jest potężnym pomnikiem wśród gór.

Zapisz się do naszego newslettera